Proje Yönetimi

Proje Yönetiminin Tarihçesi

Proje Yönetiminin Tarihçesi

Modern proje yönetiminin  Amerika Birleşik Devletleri  askeri kuvvetleri tarafından  atom bombasının geliştirildiği Manhattan Projesi ile başladığı  kabul edilmektedir. Özellikle o yıllarda gerçekleştirilen büyük ölçekli devlet projeleri  proje yönetim tekniklerinin gelişmesinde itici gücü oluşturmuştur.

Proje yönetim teknikleri 19. yüzyılın  sonlarında  karmaşıklaşan iş yaşamı ile birlikte şekillenen ve gelişen yönetim ilkelerinin evrimleşmesi ile elde edilmiştir. 

1900’lü yılların başında  Frederick Taylor’un  yönetim tekniklerinin bilimsel   olarak analiz edilebileceğini ve geliştirilebileceğini keşfetmesi ile birlikte yönetim anlayışında  yeni bir sayfa açıldı. Taylor’un çalışmalarından önce verimliliği artırmanın tek yolu işçilerin daha uzun saatler boyunca daha sıkı  çalıştırılması olarak düşünülmekteydi. Taylor iş süreçlerini tek tek analiz ederek, daha verimli hale getirmeyi başardı. 

1917 yılında Henry Gantt proje takvimini oluşturmada büyük kolaylıklar getiren, proje aktivitelerinin ve her bir aktiviteye karşılık gelen başlama ve bitiş tarihlerinin bir takvim formatında görüntülenmesini sağlayan Gantt Diyagramlarını geliştirdi. Gantt diyagramları (bar chart olarakta bilinir) planlama, inceleme ve hatta gerçek zamanların da tablolara eklenmesi ile birlikte performans ölçümü alanlarında büyük kolaylıklar sağlamış ve üretim planlamada miktarın değil zamanın temel etken olduğunu vurgulamıştır. Gantt’ın çalışmaları I. Dünya Savaşı sırasında  savaş  gemilerinin  yapımında kullanıldı ve bu kullanışlı araç çok fazla değişiklik geçirmeden günümüze kadar ulaştı. 

Daha sonra II. Dünya Savaşının etkisiyle işgücü arzının daralması ve iş yaşamının daha da karmaşık bir hal alması ile birlikte,  organizasyonel yapılarda değişiklik yapılması zorunlu hale geldi. PERT diyagramları (ilk defa 1958 yılında Amerikan ordusunda Polaris denizaltı füzelerinin yapımı projesinde kullanıldı)  olarak adlandırılan karmaşık ağ diyagramları ve  proje boyunca en uzun yolu ve en kısa tamamlanma süresini hesaplamaya yarayan kritik yol metodu (Critical Path Method)  proje yöneticilerinin, projenin akışı üzerindeki kontrollerinin artmasına yardımcı oldu. İlk önce askeri alanda silah geliştirilmesi konusunda kullanılan bu  teknikler gelişen rekabetçi piyasaların etkisiyle zaman içerisinde endüstriyel projelerin de vazgeçilmez araçları haline geldi.  

Yukarıda kısaca bahsedilen Gantt Diyagramları, PERT ve CPM   tekniklerinin proje yönetimini daha basit hale getiren en önemli araçlar olduğu yadsınamaz bir gerçektir. Bu araç ve teknikler  proje yöneticilerini kapsam, zaman, maliyet ve kalite hedeflerine ulaşmada destekleyen önemli unsurlardır. Ancak bu araçların bu kadar çok kullanılır hale gelmesi bilgisayar alanındaki hızlı gelişim ile birlikte bu teknikleri uygulayan  paket programların projelerde aktif olarak kullanılmasının bir sonucudur. Paket programlar 1970’lerle birlikte özellikle büyük askeri projelerde kullanılmaya başlanmıştır. Ancak o yıllarda bilgisayarların oldukça pahalı ve kapasitelerinin  düşük olması, bu araçların projelerde kullanımını sınırlı kılmıştır. Fakat günümüzde bilgisayarların hem maliyetlerinin düşmesi, yaygınlaşması hem de kapasitelerinin artması ile birlikte bir çok farklı endüstride proje yönetimi ile ilgili paket programlar kullanılır hale gelmiştir. Günümüzde Microsoft Project ve Primavera yazılımları bunların başlıcalarıdır.